Kanuni Sultan Süleyman

KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN DÖNEMİ

İç İsyanlar:

Z  Canberdi Gazali isyanı (1521): Şam-Siyasi

Z  Ahmet Paşa isyanı (1524):Mısır-Şahsi

Z  Baba Zünnun İsyanı (1526):Yozgat-Ekonomik

Z  Kalenderoğlu İsyanı (1527):Karaman-Dini

Batı Seferleri:

Belgrat’ın Fethi (1521):Orta Avrupa’nın kapıları Osmanlılara açılmıştır.

Mohaç Meydan Muharebesi(1526):

Macar Kralı Layoş’un çalışmaları sonucu Kanuni sefere çıkarak Macaristan’ı Osmanlıya bağladı.

Erdel beyi Yanoş,Macar kralı yapıldı.

Not:Bu durum Osmanlı-Avusturya ilişkilerinin bozulmasına sebep olacaktır.

I.Viyana Kuşatması (1529)

Ferdinand’ın Yanoş’un krallığını kabul etmeyerek saldırması üzerinde Kanuni yeni bir sefere çıktı.

Not:Ferdinand karşısına çıkmayınca Viyana’yı kuşatmış fakat ordunun hazırlıksız olması ve kış mevsiminin gelmesi ile başarılı olunamamış.

Alman Seferi (1532)

Ferdinand’ın tekrar Macaristan’a saldırması üzerine meseleyi köklü çözüm bulmak amacıyla Kanuni, Şarlken üzerine sefere çıkmıştır.Ferdinand’ın barış teklifini İran sorunu yüzünden kabul etmiştir.1533 İstanbul Antlaşmasına göre:

Z  Ferdinand Yanoş’un Macar Krallığını kabul edecek.

Z  Avusturya kralı protokolde Osmanlı sadrazamına denk sayılacak.

Z  Avusturya yıllık vergi ve savaş tazminatı ödeyecek.

Not:Avusturya ile yapılan ilk antlaşmadır.Osmanlı
Avusturya’ya üstünlüğünü kabul ettirmiştir.

Macaristan’ın Osmanlı Topraklarına Katılması(1541):

Ferdinand, Yanoş’un oğlu Sigismund’un Macar
krallığına kabul etmeyerek saldırınca sefere çıkan Kanuni
Macaristan’ı 3 parçaya bölmüştür.

Zigetvar  Seferi (1566):

Ferdinand’ın yerine geçen oğlu Maximilyen’in saldırısı üzerine Kanuni 13. ve son seferine çıkmıştır. Kale fethedilmeden
bir gün önce ölmüş, kalenin fethini gerçekleştiren
Sokullu Mehmet Paşa sefere devam etmeyerek geri dönmüştür.

Fransa İle  İlişkiler:

Kanuni, Şarlken’in Avrupa’da tek güç olmasını engellemek
amacı ile bir taraftan Reform hareketlerine destekler iken
diğer taraftan yaptığı seferler ile Fransa Kralı Fransuva’yı kurtarmış ve hatta Şarlken karşısında güçlü tutabilmek
amacıyla ekonomik ayrıcalıklar vermiştir.

1535 Kapitülasyon Antlaşmasına göre:

Ø  Fransızlar Osmanlı sularında serbestçe ticaret
yapabilecek.

Ø  Fransız tüccarlardan düşük gümrük vergisi alınacak.

Ø  Osmanlı ülkesindeki Fransızların kendi aralarındaki
davalara Fransız hakimler bakacak.

Ø  Osmanlı vatandaşları ile sorun yaşarlarsa Osmanlı mahkemeleri bakacak fakat tercüman
bulundurabilecekler.

Ø  Aynı haklardan Osmanlı devleti de yararlanabilecekti.

Ø  Bu antlaşma iki hükümdar hayatta kaldığı sürece geçerli olacaktı.

Not:1740 yılında I.Mahmut zamanında kapitülasyonlar
sürekli hale getirilmiştir.

Osmanlı-İran İlişkileri (1534-1555)

Kanuni’nin Avrupa ile ilgilenmesinden faydalan İran sınırda karışıklıklar çıkarmıştır.İran üzerine 3 sefer düzenleyen
Kanuni İran’ı ortadan kaldırmayı düşünürken gelen elçiler ile anlaşmaya razı olmuştur.

1555 Amasya Antlaşması.

Bağdat, Erivan ve Nahcıvan Osmanlılarda kalmıştır.

Not:İran ile yapılan ilk resmi antlaşmadır.

Hint Deniz Seferleri (1538-1553)

Hint Müslümanlarının yardım isteği ,ile bölgedeki Portekiz üstünlüğüne son vermek, Kızıldeniz de yeniden
üstün konuma gelebilmek için 4 sefer düzenlenmiştir.
1538-Hadım Süleyman Paşa, 1551-Piri Reis, 1552-Murat Reis,1553-Seydi Ali Reis seferleri gerçekleştiren
kaptanlardır.

*Seferlerden istenilen başarı elde edilememiştir.

Bunun Sebebi:

Ø  Osmanlı Kaptanlarının tecrübesizliği

Ø  Donanmanın okyanus şartlarına uygun olmaması,

Ø  Hint Müslümanlarından gereken desteğin alınamaması,

*Yemen, Aden , Arap yarımadası, Maskat hakimiyet altına alınmış. Kızıldeniz ve Basra körfezi
Osmanlı denetimine alınmıştır.

Denizlerdeki gelişmeler:

Rodos’un Fethi(1522):Ege denizinin güvenliği sağlandı.

Cezayir’in alınması (1533):Barbaros’un Kaptan-ı Derya olması ile savaşılmadan Osmanlı toraklarına katılmıştır.

Preveze Deniz Zaferi (1538): Şarlken’ın oluşturduğu
Andrea Dorya komutasındaki Haçlı donanması mağlup edilmiştir.Akdeniz Türk gölü olmuştur.

Nis Seferi (1543):Fransa’ya yardım amacı ile mücadele edilmiştir.

Trablusgarb’ın Fethi: Sen Jan Şövalyelerinden
Turgut Reis Almıştır.

Cerbe Savaşı: Turgut Reis ile Andrea Dorya
arasında oldu İspanyolların elindeki Cerbe adası alındı.

Malta Kuşatması (1565):  Sen Jan Şövalyelerinin
elinde olan ada kuşatılmışsa da Turgut Reis’in Şehit
Düşmesi üzerine kuşatmak kaldırılmıştır.